Demianowska Jaskinia Lodowa - Warunki przyrodnicze

 Warunki przyrodnicze

Demianowska Jaskinia Lodowa powstała w środkowotriasowych, ciemnoszarych wapieniach typu Gutenstein należących do płaszczowiny kriżniańskiej. Korytarze rozwinięte są głównie wzdłuż szczelin tektonicznych poszerzonych na skutek podziemnego przepływu potoku Demianowka, który wpływał do jaskini z Demianowskiej Jaskini Pokoju. Przedstawia północną, kiedyś wywierową część Demianowskiego Systemu Jaskiniowego. Niektóre górne części jaskini są wytworzone poprzez wody bocznego ramienia potoku Demianowka, które dostały się tam z przległej Jaskini Dvere i z Nowej jaskini w Bašte.

Długość jaskini wynosi 2 445 m a deniwelacja sięga 57m. Cała jaskinia jest rozwinięta na trzech poziomach. Komory i korytarze mają przeważnie kształt owalny wskazujący na modelowanie jaskini przez podziemną rzekę (Čierna galéria, Jazerná chodba, Medvedia chodba). Kształt części sal jest zmieniony przez zawaliska i erozję mrozową (Štrkový dóm, Veľký dóm, Kmeťov dóm, Belov dóm, Halašov dóm, Dóm trosiek). Wstępne korytarze jaskini opadają od wejścia do głębokości ok. 40–50 m.

Nagromadzenia lodu występują w dolnych częściach jaskini, zwłaszcza w komorze Kmeťov dóm. W jaskini lód występuje w formie nagromadzeń na spągu, a także lodowych kolumn, stalaktytów i stalagmitów. Warunki sprzyjające powstaniu lodu powstały dzięki naturalnemu zasypaniu niektórych otworów w wyniku procesów zboczowych, co ograniczyło wymianę powietrza pomiędzy jaskinią a powierzchnią terenu. Chłodne powietrze będąc cięższym gromadzi się w dolnych partiach jaskini. Przesiąkająca do jaskini woda zamarza w wychłodzonych korytarzach i salach jaskini. Temperatura powietrza w częściach zalodzonych oscyluje około 0 °C i wzrasta w kierunku partii położonych dalej od otworu wejściowego od 1,3 do 5,7 °C. Wilgotność względna powietrza wynosi od 92 do 98 %.

W wielu miejscach jaskini jest zachowana  pierwotna szata naciekowa (stalaktyty, stalagmity, polewy naciekowe na ścianach i spągu jaskini i inne). Szata naciekowa jest jednak w zalodzonej części jaskini w znacznym stopniu zniszczona poprzez mrozowe wietrzenie. Powierzchnia nacieków jest zabarwiona na szaro lub czarno od dymów smolnych pochodni, kaganków i lamp benzynowych, przy których zwiedzało się jaskinię aż do 1924 roku. W przypadku Demianowskiej Jaskini Lodowej  to zjawisko można uznać za efekt jej bogatej historii.

W jaskini od dawna znajdowano kości różnych kręgowców, w tym niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus spelaeus), które w pierwszej połowie XVIII wieku uważano za kości smoków. Dlatego nazywano jaskinię Dračia jaskyňa (Jaskinia Smocza). Do tej pory w jaskini stwierdzono 8 gatunków nietoperzy. Jest to największe zimowisko mroczka pozłocistego (Eptesicus nilssonii) i jedno z najważniejszych zimowisk nocka wąsatka/Brandta (Myotis mystacinus/brandtii) na Słowacji. Zróżnicowanie drobnej fauny jaskiniowych bezkręgowców jest w zalodzonej części jaskini zdecydowanie mniejsze niż w częściach bez lodu.