Kim był książę Filip?
Książę Filip, urodzony jako Filip z Grecji i Danii, był mężem królowej Elżbiety II i jednym z najdłużej żyjących członków brytyjskiej rodziny królewskiej. Urodził się 10 czerwca 1921 roku na wyspie Korfu jako syn księcia Andrzeja Greckiego i księżnej Alicji Battenberg. Jego dzieciństwo nie należało do najłatwiejszych – rodzina została wygnana z Grecji, gdy miał zaledwie półtora roku, a w późniejszych latach doświadczył rozłąki z rodzicami. Mimo trudnych początków, stał się kluczową postacią w historii brytyjskiej monarchii.
Młodość i służba wojskowa
Wychowywał się w różnych krajach Europy, uczęszczając do szkół we Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii. W 1939 roku wstąpił do Royal Navy, gdzie szybko awansował, wyróżniając się odwagą podczas II wojny światowej. Służył na Morzu Śródziemnym i Pacyfiku, biorąc udział w kluczowych bitwach, takich jak bitwa o Kretę czy bitwa u przylądka Matapan. Jego kariera wojskowa została przerwana, gdy jego przyszła żona, księżniczka Elżbieta, wstąpiła na tron w 1952 roku.
Małżeństwo z Elżbietą II
Książę Filip poznał przyszłą królową w 1939 roku, gdy miał 18 lat, a ona 13. Mimo różnicy wieku i początkowych wątpliwości rodziny królewskiej, para zaręczyła się w 1947 roku. Ślub odbył się 20 listopada 1947 roku w Opactwie Westminsterskim, a ceremonia była transmitowana na cały świat. Aby poślubić Elżbietę, Filip zrzekł się greckich i duńskich tytułów, przyjął nazwisko Mountbatten i przeszedł na anglikanizm.
Ich związek trwał 73 lata, aż do śmierci Filipa w 2021 roku. Mimo że początkowo miał problem z akceptacją swojej roli jako męża królowej, z czasem stał się jej największym wsparciem. Wspólnie wychowali czwórkę dzieci: Karola, Annę, Andrzeja i Edwarda.
Rola w brytyjskiej monarchii
Jako małżonek królowej, książę Filip pełnił liczne obowiązki reprezentacyjne. Był patronem ponad 800 organizacji, szczególnie tych związanych ze sportem, edukacją i ochroną środowiska. W 1956 roku ustanowił Nagrodę Księcia Edynburga, program skierowany do młodzieży, zachęcający do rozwoju osobistego i społecznego.
Mimo że formalnie nie miał władzy politycznej, jego wpływ na monarchię był znaczący. Często towarzyszył królowej w oficjalnych wizytach, a jego bezpośredni styl bycia i cięty humor stały się jego znakiem rozpoznawczym. Niestety, niektóre z jego wypowiedzi wywoływały kontrowersje, np. komentarze na temat wyglądu czy kultury innych narodów.
Kontrowersje i romanse
Przez lata pojawiały się spekulacje na temat rzekomych zdrad księcia Filipa. Plotki o romansach z kobietami takimi jak księżna Aleksandra Hamilton czy aktorka Pat Kirkwood nigdy nie zostały potwierdzone, ale wpływały na jego wizerunek. Sam Filip nigdy publicznie nie komentował tych doniesień, a królowa Elżbieta zawsze stała murem za swoim mężem.
Innym problemem były trudne relacje z dziećmi, szczególnie z księciem Karolem. Filip był surowym ojcem, a jego wymagająca postawa miała wpływ na późniejsze decyzje życiowe następcy tronu. Mimo to, w ostatnich latach życia pogodził się z rodziną, a jego wnuki, w tym książę William i książę Harry, wspominały go z szacunkiem.
Ostatnie lata życia i śmierć
W 2017 roku książę Filip ogłosił rezygnację z oficjalnych obowiązków, tłumacząc to wiekiem i chęcią spokojnego życia. W kolejnych latach jego zdrowie stopniowo się pogarszało – hospitalizowano go m.in. z powodu infekcji i problemów z sercem. Zmarł 9 kwietnia 2021 roku w wieku 99 lat w zamku Windsor.
Jego pogrzeb, ze względu na pandemię COVID-19, odbył się w kameralnym gronie. Ceremonia w kaplicy św. Jerzego zgromadziła najbliższych, w tym królową Elżbietę II, która pożegnała męża po 73 latach małżeństwa.
Dziedzictwo księcia Filipa
Choć książę Filip często pozostawał w cieniu królowej, jego wpływ na monarchię był ogromny. Był nie tylko lojalnym mężem, ale także reformatorem, który modernizował królewskie tradycje. Jego zaangażowanie w ochronę środowiska, sport i edukację pozostaje ważną częścią jego spuścizny.
Dla wielu Brytyjczyków był symbolem stabilności i oddania. Mimo kontrowersji, jego rola w historii Wielkiej Brytanii jest niepodważalna. Dziś, gdy królowa Elżbieta II również odeszła, ich wspólne dziedzictwo pozostaje jednym z najdłuższych i najbardziej znaczących w dziejach brytyjskiej monarchii.
