Karolina Kaczorowska – symboliczna postać polskiej emigracji

Dzieciństwo i zesłanie na Syberię

Karolina Kaczorowska, z domu Mariampolska, urodziła się 26 września 1930 roku w Stanisławowie (obecnie Iwano-Frankiwsk na Ukrainie). Jej rodzina prowadziła gospodarstwo rolne, jednak ich życie zmieniło się diametralnie po wybuchu II wojny światowej. W nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku została wraz z rodzicami i bratem wywieziona przez Sowietów na Syberię, do republiki Komi. To tam doświadczyła niewyobrażalnych cierpień – głodu, chorób i ciężkiej pracy. Jej ojciec, Franciszek Mariampolski, został aresztowany przez NKWD za „antysowiecką propagandę” i trafił do łagru. Dopiero po ogłoszeniu amnestii w 1941 roku rodzina mogła dołączyć do formującej się Armii Andersa.

Tułaczka przez Iran, Indie i Ugandę

Po opuszczeniu Związku Radzieckiego Karolina Kaczorowska wraz z matką i bratem trafiła do Iranu, gdzie rozpoczęła naukę w polskiej szkole. Tam też po raz pierwszy zaangażowała się w działalność harcerską. Następnie została przeniesiona do Karaczi w Indiach Brytyjskich, a później do osady Koja w Ugandzie. W Afryce kontynuowała edukację, a jednym z najbardziej wzruszających momentów w jej życiu było usłyszenie polskiego hymnu po zejściu ze statku. W Ugandzie spędziła kilka lat, zanim w 1948 roku wyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie po latach rozłąki spotkała się z ojcem i bratem, którzy walczyli w szeregach 2. Korpusu Polskiego.

Życie w Wielkiej Brytanii i małżeństwo z Ryszardem Kaczorowskim

Po przyjeździe do Londynu Karolina Kaczorowska ukończyła studia na Uniwersytecie Londyńskim i podjęła pracę jako nauczycielka. Działała aktywnie w polskim harcerstwie na emigracji, gdzie poznała swojego przyszłego męża – Ryszarda Kaczorowskiego, późniejszego ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie. Para wzięła ślub 19 lipca 1952 roku i doczekała się dwóch córek: Alicji i Jadwigi. Przez lata Karolina angażowała się w życie polskiej diaspory, ucząc języka polskiego i historii w szkołach sobotnich oraz wspierając działalność charytatywną Zjednoczenia Polek w Wielkiej Brytanii.

Pierwsza Dama na uchodźstwie

19 lipca 1989 roku, po nagłej śmierci prezydenta Kazimierza Sabbata, Ryszard Kaczorowski został zaprzysiężony na urząd głowy państwa na uchodźstwie. Karolina Kaczorowska jako pierwsza dama towarzyszyła mężowi w oficjalnych obowiązkach, uczestnicząc m.in. w spotkaniach z przedstawicielami władz odradzającej się Polski, w tym z premierem Tadeuszem Mazowieckim. 22 grudnia 1990 roku na Zamku Królewskim w Warszawie Ryszard Kaczorowski uroczyście przekazał insygnia prezydenckie Lechowi Wałęsie, kończąc tym samym misję rządu emigracyjnego. Dla Karoliny był to szczególny moment – po raz pierwszy od 50 lat stanęła na ojczystej ziemi.

Tragedia smoleńska i upamiętnienie męża

10 kwietnia 2010 roku Karolina Kaczorowska miała towarzyszyć mężowi w podróży do Smoleńska na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Z powodu choroby zrezygnowała z lotu, który zakończył się katastrofą prezydenckiego samolotu. Ryszard Kaczorowski zginął wraz z 95 innymi osobami, w tym prezydentem Lechem Kaczyńskim. Po tej tragedii Karolina poświęciła się upamiętnianiu męża i jego dziedzictwa. Przekazała liczne pamiątki do Gabinetu Prezydenta Kaczorowskiego w Białymstoku i wspierała inicjatywy związane z historią polskiej emigracji.

Ostatnie lata życia i spuścizna

W 2012 roku ukazała się biografia Karoliny Kaczorowskiej pt. „Prezydentowa Karolina Kaczorowska. Stanisławów – Sybir – Afryka – Londyn”, napisana przez Iwonę Walentynowicz. Książka stała się świadectwem losów całego pokolenia Polaków zmuszonych do tułaczki. W 2016 roku została powołana do Rady ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, reprezentując środowiska emigracyjne. Zmarła 21 sierpnia 2021 roku w Londynie. Jej pogrzeb odbył się w kościele św. Franciszka z Asyżu, a prochy spoczęły obok męża w Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie przy Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.

Symbol pokolenia „dzieci tułaczych”

Karolina Kaczorowska przez całe życie pozostawała wierna wartościom patriotycznym, przekazując kolejnym pokoleniom pamięć o trudnych losach Polaków na emigracji. Jej biografia to opowieść o odwadze, wytrwałości i miłości do ojczyzny, która przetrwała mimo przeciwności losu. Dziś jest symbolem pokolenia, które mimo zesłania, wojny i życia na obczyźnie nigdy nie straciło nadziei na wolną Polskę.

Przewijanie do góry